پرسش ۳۳۵: فضیلت نماز در برخی مساجد

پرسش ۳۳۵: 

فضیلت نماز در برخی مساجد

السؤال/ ٣٣٥: عن علي بن محمد، عن سهل بن زياد، عن محمد بن الريان، قال: (كتبت إلى أبي جعفر (ع): رجل يقضي شيئاً من صلاته الخمسين ([171]) في المسجد الحرام أو في مسجد الرسول(ص) أو في مسجد الكوفة، أتحسب له الركعة على تضاعف ما جاء عن آبائك (عليهما السلام) في هذه المساجد حتى يجزئه إذا كانت عليه عشرة آلاف ركعة أن يصلي مائة ركعة ([172]) أو أقل أو أكثر، وكيف يكون حاله؟ فوقّع ([173]) (ع): يحسب له بالضعف، فأما أن يكون تقصيراً من الصلاة بحالها ([174]) فلا يفعل، هو إلى الزيادة أقرب منه إلى النقصان) ([175]).

از علی بن محمد از سهل بن زیاد از محمد بن ریان نقل شده است: به امام جواد (ع) نامه نوشتم و از آن حضرت پرسیدم مردی بخش‌هایی از ۵۰ رکعت نمازهای واجب و مستحب روزانه‌اش را در مسجد الحرام یا در مسجد النبی (ص) یا در مسجد کوفه قضا می‌خواند. آیا با توجه به روایاتی که از پدران‌تان در مورد ثواب چند برابرِ نماز خواندن در این مساجد نقل شده، هر رکعت نماز او به جای چند رکعت نماز قضایش حساب می‌شود؟ مثلاً می‌تواند به جای ده هزار رکعت نماز قضا، صد رکعت نماز در این مساجد بخواند، یا کمتر یا بیشتر؟ و وضعیت او چگونه است؟ امام جواد (ع) در پاسخ به سؤال او با قلم شریفش نوشتند: (يحسب له بالضعف، فأما أن يكون تقصيراً من الصلاة بحالها فلا يفعل، هو إلى الزيادة أقرب منه إلى النقصان؛ ثواب او چند برابر است ولی به تعدادی که نماز از او قضا شده باید به جا آورد و این که ثواب در این مساجد چند برابر است، (یعنی) بهتر است که (در این مکان‌ها) بیشتر نماز بخواند نه این که کمتر نماز بخواند).([176])

عن هارون بن خارجة، عن أبي عبد الله (ع)، قال في حق مسجد الكوفة: (... ما من عبد صالح ولا نبي إلا وقد صلى في مسجد كوفان، حتى أن رسول الله(ص) لما أسرى الله به قال له جبرئيل (ع): تدري أين أنت يا رسول الله الساعة، أنت مقابل مسجد كوفان ... وإن الصلاة المكتوبة فيه لتعدل ألف صلاة، وإن النافلة فيه لتعدل خمسمائة صلاة، وإن الجلوس فيه بغير تلاوة ولا ذكر لعبادة ولو علم الناس ما فيه لأتوه ولو حبواً) ([177]).

هارون بن خارجه می‌گوید: امام صادق (ع) در حقّ مسجد کوفه فرمود: (... ما من عبد صالح ولا نبي إلا وقد صلى في مسجد كوفان، حتى أن رسول الله  لما أسرى الله به قال له جبرئيل : تدري أين أنت يا رسول الله الساعة، أنت مقابل مسجد كوفان ... وإن الصلاة المكتوبة فيه لتعدل ألف صلاة، وإن النافلة فيه لتعدل خمسمائة صلاة، وإن الجلوس فيه بغير تلاوة ولا ذكر لعبادة ولو علم الناس ما فيه لأتوه ولو حبواً؛ .... هیچ بنده‌ی شایسته و هیچ پیامبری نبوده است جز این که در مسجد کوفه نماز گزارده باشد. حتی وقتی خداوند رسول الله (ع) را به معراج برد، جبرئیل به او گفت: ای رسول خدا! آیا می‌دانی اکنون کجا هستی؟ تو مقابل مسجد کوفه هستی.... و نماز واجب در آن معادل با یک هزار و نماز مستحبی معادل با پانصد نماز و نشستن در آنجا بدون تلاوت قرآن و ذکر، عبادت است و اگر مردم فضیلتی را که در این مسجد است می‌دانستند، در آن حاضر می‌گشتند اگر چه به صورت سینه‌خیز باشد)([178]).

س١: فهل معنى هذا سيدي صلوات الله عليك وعلى آبائك وأبنائك إن من كان في ذمته قضاء صلاة مكتوبة ([179])، وكان يريد أن يؤديها في مسجد الكوفة المعظم فسوف تضاعف له؟ أي إذا كان شخص مطلوب عشرة آلاف ركعة قضاء، فهل صلاة مئة ركعة في مسجد الكوفة ستجزي عن العشرة آلاف ركعة التي كانت في ذمته، أم لا؟

سؤال ۱ - سرورم! صلوات خدا بر تو و بر پدران و فرزندانت باد. آیا این به آن معنا است که اگر کسی قضای نماز واجب بر گردن داشته باشد و آن را در مسجد معظم کوفه به جا آورد، چند برابر حساب می‌شود؟ یعنی اگر شخصی ده هزار رکعت نماز قضا داشته باشد، اگر صد رکعت نماز در مسجد کوفه به جا آورد، معادل آن ده هزار رکعتی است که بر ذمه دارد یا خیر؟

س٢: ما معنى قول الإمام الباقر (ع) في الرواية الأولى: (... فأما أن يكون تقصيراً من الصلاة بحالها فلا يفعل)؟

سؤال ۲ - در روایت اول، منظور سخن امام باقر(ع) از این عبارت چیست: (.... فأما ان یکون تقصیرا من الصلاة بحالها فلا یفعل؛ .... اگر نماز فوت شده‌ای داشته باشد به همان شکل باشد، وگرنه انجامش ندهد)؟

س٣: ماذا تعدل الرکعة الواحدة الواحدة (كذا) في کل من: مسجد السهلة، ومسجد صعصعة بن صوحان، ومسجد أمير المؤمنين (ع) في البصرة المسمى بـ (الخطوة)، ومسجد أبو المهديين في البصرة ([180])  ومسجد جمكران؟

المرسل: الشيخ جهاد الأسدي

سؤال ۳ - یک رکعت در هر یک از این مساجد برابر با چند رکعت در مسجد سهله، و مسجد صعصعة بن صوحان، و مسجد امیرالمؤمنین(ع) در بصره به نام «الخطوة» و مسجد ابوالمهدیین در بصره و مسجد جمکران، می‌باشد؟

فرستنده: شیخ جهاد الاسدی

الجواب: بسم الله الرحمن الرحيم

الحمد لله رب العالمين، وصلى الله على محمد وآل محمد الأئمة والمهديين وسلم تسليماً.

-        سيأتي التفصيل في حينه إن شاء الله.

-        أي أن يهمل الصلاة متكلاً على القضاء في هذه المساجد فهذا عمله غير صحيح ولا تحسب له بالضعف.

-        للمساجد التي صلى بها الأنبياء والأوصياء فضلها، أما تفصيل فضل بعضها فسيأتي في حينه إن شاء الله.

أحمد الحسن

پاسخ: بسم الله الرحمن الرحیم

و الحمد لله رب العالمین، و صلی الله علی محمد و آل محمد الائمة و المهدیین و سلم تسلیماً.

- تفصیل آن به وقتش خواهد آمد، ان شاء الله.

- یعنی صحیح نیست که فرد به اتکای قضا در این مساجد، نسبت به نماز کاهلی کند و برای او چند برابر حساب نمی‌شود.

- مساجدی که انبیا و اوصیا در آن نماز گزارده‌اند فضیلتی دارند اما شرح فضیلت برخی از این مساجد به وقتش خواهد آمد، ان شاء الله.

احمد الحسن

******

-[171] صلاة الخمسين هي الصلاة الواجبة اليومية بالاضافة نوافلها وصلاة الليل.

-[172] أي تكون كل ركعة تعادل ألف ركعة؛ فيكون 100 ركعة × 1000 ركعة = 10,000 ركعة.

-[173] فوقع: أي أجاب بقلمه الشريف u.

[174]- وفى المرآة "لحالها".

-[175] كتاب الكافي - للشيخ الكليني: ج3 ص455 ح19.

[176] - کافی شیخ کلینی: ج 3 ص 455 ح 19.

[177]- الكافي - الشيخ الكليني: ج3 ص490 – 491.

[178] - کافی شیخ کلینی: ج 3 ص 490 و 491.

[179]- الصلاة المكتوبة أقصد بها الصلاة الخمسة (الصبح والظهرين والعشائين) بالاضافة لصلاة الايات.

[180]- أقصد المسجد الواقع في البصرة منطقة حي الزهراء.