نیّت روزه:

نية الصيام:

نیّت روزه:

س۱/ هل وقت نية الصوم في الليل أو عند الفجر ؟

پرسش ۱:

وقت نیّت روزه شب است یا هنگام فجر؟

ج/ النص في الشرائع واضح؛ أن وقت النية يمتد من الليل إلى الزوال، ويختص شهر رمضان بجواز أن تقدم النية عليه، وهذا هو النص في الشرائع: (ويكفي في رمضان وغيره أن ينوي صيامه متقرباً إلى الله. ولو نسيها ليلاً جددها نهاراً، ما بينه وبين الزوال. فلو زالت الشمس فات محلها، واجباً كان الصيام أو ندباً. ويختص رمضان بجواز تقديم النية عليه. ولو سها عند دخوله فصام، كانت النية الأولى كافية. وكذا يجزي نية واحدة لصيام الشهر كله).

پاسخ:

متنِ کتاب شرایع واضح است؛ اینکه وقت نیت از شب تا زوال (اول ظهر) است، و فقط در ماه رمضان می‌توان نیّت را بر آن مقدمّ شمرد. این متن کتاب شرایع است: «در ماه رمضان و در غیر ماه رمضان کافی است که روزه را جهت تقرب به خدا نیّت کند، و اگر در شب، نیّت کردن را فراموش کرد میتواند تا قبل از زوال (اذان ظهر) نیّت کند. اگر اذان ظهر فرا رسید مهلت نیّت تمام شده است، چه روزهاش واجب باشد و چه مستحب؛ فقط برای روزهی ماه رمضان میتواند نیّت را بر ماه رمضان مقدّم کند و اگر اینگونه نیّت کرد و وارد ماه رمضان شد و فراموش کرد دوباره نیّت کند (یعنی پس از وارد شدن به ماه رمضان نیّت نکرد) و اولین روز را روزه گرفت، همان نیّت اول کافی است (یعنی نیّتی که قبل از داخل شدن ماه رمضان انجام داده بود)، و به این ترتیب میتوان برای روزه گرفتن تمام ماه رمضان، تنها یک نیّت کرد».

س۲/ تفوت النية بزوال الشمس إن نسيها في الليل ولم يجددها إلى الزوال، ماذا يفعل فيما لو كان الصوم واجباً كشهر رمضان أو يوم يجب عليه صومه بنذر مثلاً ؟

پرسش ۲:

اگر شب نیت نکرده باشد و در روز تا قبل از ظهر نیت نکند، با رد شدن خورشید از ظهر (زوال) نیت از دست می‌رود. اگر روزه واجب باشد ـ‌به عنوان مثال روزۀ ماه رمضان یا روزی که روزه‌اش با نذر واجب شده است‌ـ چه باید کند؟

ج/ إذا لم ينوِ الصيام إلى أن زالت الشمس، لم يصح منه الصيام الواجب أو المستحب، وعليه أن يقضي الواجب، وإذا كان متعمداً قضاه وكَفَّر.

پاسخ:

اگر نیت نکرد تا اینکه خورشید از ظهر رد شد، روزه‌اش چه واجب باشد و چه مستحب از او پذیرفته نیست، و بر او واجب است روزۀ واجب را قضا نماید و اگر به عمد نیت را ترک نماید باید قضایش را به جا آورد و کفاره بدهد.

س۳/ إذا لم يكن في نيته الصوم ليلاً، ولما أصبح أراد أن ينوي الصيام واجباً كالقضاء أو مستحباً، فهل يصح منه ذلك ؟

پرسش ۳:

اگر شب نیت روزه نداشت و وقتی صبح شد نیت روزۀ واجب مثل روزۀ قضا یا روزۀ مستحبی کند، آیا روزه‌اش صحیح است؟

ج/ يصح كما مبين في الشرائع أن النية وقتها إلى الزوال، فما دام لم يفطر فله أن ينوي الصيام قبل الزوال.

پاسخ:

همان‌طور که از کتاب شرایع برمی‌آید، صحیح است. وقت نیت تا اول ظهر است؛ بنابراین تا هنگامی که مرتکب مبطلات روزه نشده باشد، تا پیش از گذشتن خورشید از ظهر می‌تواند نیّت کند.

س٤/ نية تجديد الصيام التي تحصل بعد نية الإفطار، هل يختلف الحال فيها فيما إذا كانت قبل الزوال عنها فيما إذا كانت بعده ؟

پرسش ۴:

اگر کسی نیت باطل کردن روزه و سپس مجددا نیت روزه کند، آیا حکمش اگر پیش از ظهر یا بعد از ظهر باشد متفاوت می‌شود؟

ج/ لو عقد نية الصيام، ثم نوى الإفطار ولم يفطر، ثم جدد النية، كان صحيحاً سواء كانت نية الإفطار قبل أم بعد الزوال.

پاسخ:

اگر نیت روزه کرد، سپس نیت باطل کردن روزه نمود ولی روزه را باطل نکرد و سپس مجددا نیت روزه نمود، روزه‌اش صحیح است، چه نیت باطل کردن روزه پیش از ظهر بوده باشد و چه بعد از ظهر.

س٥/ من يقضي شهر رمضان لو عزم على الإفطار قبل الزوال ولكنه لم يفطر، ثم استمر بصومه، هل تؤثر نية الإفطار وقطع الصوم على صحة صيامه ؟

پرسش ۵:

کسی که (روزه) ماه رمضان را قضا می‌کند اگر پیش از ظهر بخواهد افطار کند ولی مرتکب مبطلات روزه نشود و روزه‌اش را ادامه دهد، آیا قصد افطار و باطل کردن روزه بر صحیح بودن روزه‌اش تاثیر می‌گذارد؟

ج/ الجواب موجود في ج: س٤.

پاسخ:

پاسخ در جواب پرسش ۴ موجود است.

* * *