آنچه به کفارۀ روزه تعلق دارد:

ما يتعلق بالتكفير في الصيام:

آنچه به کفارۀ روزه تعلق دارد:

س٦٨/ هل الكفارة تكون في صورة الإفطار عمداً عن علم، أم تشمل الإفطار عن جهل بالحكم أيضاً ؟

پرسش ۶۸:

آیا کفارۀ افطار عمدی روزه در صورت دانستن حکم واجب می‌گردد، یا کسی که با ناآگاهی از حکم افطار می‌کند را هم شامل می‌شود؟

ج/ لا تشمل الجاهل بالحكم.

پاسخ:

شامل کسی که از حکم آگاهی ندارد نمی‌شود.

س٦٩/ ما هي الكفارة الكبرى المخيرة على من أفطر زماناً ؟

پرسش ۶۹:

کفارۀ بزرگ اختیاری برای کسی که زمانی افطار کرده است، کدام می‌باشد؟

ج/ الكفارة هي نفسها كفارة إفطار يوم من شهر رمضان مخير بين الإطعام أو الصيام أو العتق.

پاسخ:

کفاره‌اش کفارۀ خوردن (عمدی) یک روز از ماه رمضان است که بین غذا دادن (اطعام)، گرفتن روزه یا آزاد کردن برده، اختیار دارد.

س٧٠/ هل يشترط في صيام الثمانية عشر يوماً (الذي يكون بدلاً عن صيام الشهرين عند العجز) التتابع أيضاً ؟

پرسش ۷۰:

آیا در کفارۀ گرفتن هجده روز (که شخص از گرفتن دو ماه روزه ناتوان می‌باشد) پشت سر هم بودن نیز شرط است؟

ج/ لا يشترط.

پاسخ:

خیر، شرط نیست.

س٧١/ إذا كفّر بالاستغفار ثم استطاع بعد الاستغفار وتمكّن من أداء إحدى الكفارات كعتق رقبة أو إطعام ستين مسكيناً، أو تمكّن من صيام شهيرين متتابعين فقط، فما هو الحكم ؟

پرسش ۷۱:

اگر شخصی با استغفار کفاره را به جا آورد و پس از استغفار، توانایی پیدا کند و بتواند یکی از این کفّاره‌ها را بدهد ـ‌مانند آزاد کردن بنده یا اطعام شصت فقیر‌ـ یا اینکه پس از استغفار فقط بر روزه گرفتن پی در پی در دو ماه استطاعت یابد، تکلیف چیست؟  

ج/ إذا أدى كفارته فلا شيء عليه بعد الأداء، وإن كانت كفارته الاستغفار.

پاسخ:

اگر کفّاره‌اش را بدهد پس از ادا کردن دیگر چیزی بر عهده‌اش نیست، حتی اگر کفّارۀ او استغفار بوده باشد.

س٧٢/ وإذا لم يجد الرقبة يدفع ثمنها للإمام أو وصيه أو من نصبوه عنهم لذلك، ولكن كم هو مقدار عتق الرقبة في هذا الزمان ؟

پرسش ۷۲:

و اگر بنده‌ای پیدا نکند و بخواهد بهای آن را به امام یا وصیّ او یا کسانی که آنها برای این وظیفه منصوب کرده‌اند بپردازد، در این زمان قیمت آزاد کردن بنده چقدر است؟

ج/ للإمام تقدير الثمن وإسقاطه أو بعضه.

پاسخ:

قیمت‌گذاری و نیز ساقط کردن آن یا برخی از آن بر عهدۀ امام است.

س٧٣/ ورد في الشرائع: (يجوز الجماع حتى يبقى لطلوع الفجر مقدار إيقاعه والغسل، ولو تيقن ضيق الوقت فواقع فسد صيامه وعليه الكفارة)، والسؤال عن حكم القضاء ؟ وهل يمكننا القول: في كل مورد تجب فيه الكفارة يجب فيه القضاء أيضاً ؟

پرسش ۷۳:

درکتاب شرایع آمده است: (نزدیکی تا قبل از اذان صبح جایز است به شرط اینکه بداند به مقدار انجام آن و غسل کردن وقت دارد، و اگر مطمئن باشد که وقت کم است و (با این حال) جماع کند، روزهاش باطل است و کفّاره هم بر او واجب میشود). سوال در مورد حکم قضا است؛ آیا می‌توانیم بگوییم: هر جا کفاره واجب می‌شود قضا نیز واجب می‌باشد؟

ج/ إذا فسد صيامه في شهر رمضان فأكيد يجب عليه قضاؤه.

پاسخ:

اگر روزه‌اش در ماه رمضان باطل شود قطعاً قضای روزه بر او واجب می‌گردد.

س٧٤/ من كان حكمه التكفير والتصدق بمد من طعام وهو لا يمكنه دفع ذلك لفقره، فما هو حكمه ؟

پرسش ۷۴:

کسی که حکمش کفاره دادن و صدقه دادن با یک مد طعام باشد و توانایی پرداخت آن را نداشته باشد، حکمش چه خواهد بود؟

ج/ الاستغفار.

پاسخ:

استغفار.

س٧٥/ بالنسبة إلى (المد) الذي يكفر به في بعض الموارد في مسائل الصيام، هل فيه شرط خاص، أم يكفي كيفما كان الطعام، فهل يكفي أن يكون مطبوخاً كماعون رز وزنه ٤/٣ الكيلو، أو بعض أنواع الخبز أو المعجنات أو اللبنيات أو الفواكه أو الخضروات وما شابه بالوزن المذكور ؟

پرسش ۷۵:

در رابطه با مُد طعام که در برخی مسایل مربوط به روزه با آن کفاره داده می‌شود، آیا شرط خاصی را شامل می‌شود؟ یا غذا به هر کیفیتی که باشد کفایت می‌کند؟ و آیا صرف اینکه پخته باشد مثل برنج پخته با وزن کیلو گرم یا مثلا بعضی از انواع نان و شیرینی یا لبنیات یا میوه یا سبزیجات یا شبیه اینها با همان وزن مذکور، کفایت می‌کند؟

ج/ ما كان قوتاً غالباً، كالحنطة والشعير ودقيقهما والأرز والتمر والفواكه.... الخ، ولو كان مطبوخا أو معلباً يجوز مثل الفواكه والأغذية المعلبة والمعجنات والأرز المطبوخ ... الخ.  

پاسخ:

آنچه قوت غالب باشد؛ مانند گندم و جو یا چیزی که با اینها مطابقت کند و برنج، خرما، میوه یا .... سایر موارد؛ و می‌تواند پخته یا به صورت کنسرو نیز باشد مثل کمپوت، مواد غذایی کنسرو شده، شیرینی‌جات، برنج پخته .... و نظایر اینها.

س٧٦/ وهل يكفي التكرار على مسكين أكثر من مرة، وحسابه بمقدار المرات التي تكررت ؟

پرسش ۷۶:

آیا تکرار بیش از یک بار برای یک فقیر کفایت می‌کند و حسابش به مقدار دفعاتی است که تکرار کرده است؟

ج/ يجوز إذا كانت كفارات متعددة.

پاسخ:

اگر کفاره‌ها متعدد باشد جایز است.

س٧٧/ وورد في القسم الرابع من صيام الكفارات: (ما يجب الصيام مرتباً على غيره مخيراً بينه وبين غيره، وهو: كفارة الواطئ أمته المحرمة بإذنه)، فهلا أوضحت ذلك ؟ 

پرسش ۷۷:

در قسمت چهارم از روزۀ کفاره آمده است: «چهارم: کفارۀ رتبه‌بندی شدۀ قابل اختیار؛ (در کفّاره‌ها رتبه‌بندی وجود دارد و اگر نتوانست اولی را انجام دهد، مخیّر است که بعدی را انتخاب کند): کفّارۀ مردی که با کنیزش ـ‌در حالی که با اجازۀ او مُحرِم شده است‌ـ نزدیکی کند». ممکن است متن فوق را توضیح دهید؟

ج/تفصيل الكفارة مذكور في الشرائع ج2 وفقكم الله وهذا هو النص: (ولو جامع أمته محلاً، وهي محرمة بإذنه، تحمل عنها الكفارة، بدنة أو بقرة أو شاة. وإن كان معسراً، فشاة أو صيام ثلاثة أيام).

پاسخ:

تفصیل کفارۀ مذکور در کتاب شرایع جلد ۲ آمده است ـ‌خداوند توفیقت دهد‌ـ و متن آن: «و اگر در حالی که خود محرم نیست با کنیزش ـ‌که با اجازۀ او محرم شده است‌ـ نزدیکی کند باید کفاره بدهد و کفّاره‌اش مخیر بین یک شتر یا یک گاو و یا یک گوسفند است و اگر تنگ‌دست بود مخیر است بین یک گوسفند و یا سه روز روزه یکی را انتخاب کند».

* * *