رجعت چیست؟

ما هي الرجعة ؟

رجعت چیست؟

الرجعة في اللغة: هي العودة إلى الحياة الدنيا بعد الموت.

رجعت در لغت، به معنای «بازگشت به زندگی دنیا پس از مرگ» است.

قال الجوهري والفيروزآبادي: (فلان يؤمن بالرجعة أي بالرجوع إلى الدنيا بعد الموت) ([4]).

جوهری و فیروزآبادی می‌گویند: «فلانی به رجعت ایمان دارد؛ یعنی به بازگشت به زندگی دنیا بعد از مرگ».([5])

وأما معناها الاصطلاحي الذي نحن بصدد بيانه:

اما معنای مصطلح آن‌که درصدد بیانش هستیم عبارت است از:

فالرجعة: عالم آخر، ويوم آخر من أيام الله الكبرى الثلاثة ([6]) في قبال يومي القائم والقيامة، وله نظامه وقوانينه الخاصة به، كما هو مضمون روايات عديدة لآل محمد  كما سيأتي.

رجعت: عالَم دیگر و روز دیگری از روزهای سه‌گانۀ بزرگ خداست؛([7]) که پیش روی دو روز دیگر، [روز] قائم (ع) و قیامت می‌باشد؛ و ـ‌ همان‌گونه که در مضمون روایات متعدد از آل محمد (ع) بیان خواهد شد‌ـ دارای نظام و قوانین مخصوص به خود است.

فبعد أن ذكر يومي (القائم والقيامة)، قال السيد أحمد الحسن (ع): [.. بقي يوم الرجعة فأكيد أنه عالم آخر، وإلا لما خص بكونه يوم أي وقت وآن مستقل مقابل الحياة الجسمانية والقيامة، فهو ليس منهما].

بعدازاینکه سید احمد‌الحسن (ع) دو روز «قائم (ع) و قیامت» را بیان نمودند، فرمودند: «...می‌ماند روز رجعت؛ تأکید می‌کنم که این روز، عالَم دیگری است؛ وگرنه عبارت «روز» ـ‌یعنی وقت‌ـ و آنِ مستقلی در برابر این زندگی جسمانی و قیامت به آن اختصاص داده نمی‌شد؛ پس این روز ازجملۀ آن‌ها نیست».

وقال: [الرجعة اسمها دال عليها وفقك الله، هي رجعة أي أنها إعادة، أناس ماتوا يعودون، امتحان انتهى يعاد، أيام مضت تعاد ...].

و نیز فرمودند: «نام رجعت ـ‌خداوند توفیقت دهد‌ـ بر معنایش دلالت دارد؛ یعنی همان بازگشت یا همان اعاده و تکرار؛ عده‌ای که می‌میرند بازمی‌گردند؛ آزمونی که به آخر رسیده است تکرار می‌شود؛ روزهایی که گذشته‌اند بازمی‌گردند...».

وقال: [هو امتحان آخر وتنظيمه وترتيب الراجعين فيه بيده سبحانه وتعالى ..].

و نیز فرمودند: «این امتحان دیگری است؛ و ترتیب بازگشت رجعت‌کنندگان در آن به دست خداوند سبحان است...».

وقال: [الرجعة عالم آخر مختلف عن هذا العالم الجسماني، وبالتالي تفاصيله مختلفة عن هذا العالم ..].

همچنین: «رجعت عالم دیگری ـ‌متفاوت با این عالم جسمانی‌ـ است؛ و درنتیجه جزئیات و تفاصیل آن با این عالم متفاوت می‌باشد...».

وسنقف على تفصيل إجابات هذا الولي الطاهر من آل محمد ، ولكن بعد عرض موجز لأهم ما بيَّنه علماء الشيعة عن الرجعة كأمر ثابت يرتبط بالعقيدة لديهم جميعاً أو لدى أغلبهم في أقل التقادير.

اکنون بر جزئیات پاسخ‌های این ولیّ پاک‌دامن از آل محمد (ع) توقفی خواهیم نمود؛ اما پیش از آن به خلاصه‌ای از آنچه علمای شیعه در مورد اهمیت رجعت بیان نمودند و از نظر همه یا حداقل اغلب آنان امری ثابت‌شده و مربوط به عقیده بوده است، می‌پردازیم.

*****

[4]. الصحاح: ج3 ص1216، القاموس المحيط: ج3 ص28.

[5]- صحاح: ج 3، ص 1216؛ قاموس محیط: ج 3، ص 28.

[6]. الوارد ذكرها فيما رواه الشيخ الصدوق بسنده عن الامام الصادق u: (أيام الله عز وجل ثلاثة: يوم يقوم القائم، ويوم الكرة، ويوم القيامة) معاني الأخبار: ص366.

[7]- از امام صادق ع روایت شده است که فرمود: «روزهای خدای عزوجل سه تا هستند: روزی که قائم قیام می‌کند، روز بازگشت (رجعت) و روز قیامت» معانی الاخبار: ص 366.