تجارت و برخی از معاملات

التجارة وبعض المعاملات

تجارت و برخی از معاملات

س٧٠/ أطلب شخصاً اشترك معي بتجارة وقد فرط بها ولضعف حاله أبرأت ذمته، والآن هو بحالة جيدة هل أستطيع أن أطلب حقي منه بعد أن أبرأت ذمته ؟

پرسش ۷۰:

از شخصی که با من در تجارتی شریک بود و دچار ورشکستگی شد، طلبی داشتم و به خاطر وضعیت ضعیفش ذمۀ او را (از این طلب) بری نمودم. او هم‌اکنون در وضعیت خوبی قرار دارد. آیا بعد از اینکه ذمه‌اش را بری کرده‌ام می‌توانم حقم را از او درخواست کنم؟

ج/ إذا كنتَ أبرأت ذمته مطلقاً أي إنك تصدقت عليه بالمال الذي في ذمته فلا يجوز الرجوع في الصدقة بعد القبض، أي لا يجوز لك مطالبته. أما إذا كنت أبرأت ذمته لضعف حاله فإذا مات على ضعفه فذمته بريئة (أي يسقط الدين)، أي إنه إذا تحسنت حالته المالية يرد عليك مالك، في هذه الحالة يجوز لك مطالبته.

پاسخ:

اگر ذمه‌اش را به‌طورکلی بری کرده باشی یعنی مالی را که بر ذمه‌اش داشته‌ای به او صدقه داده‌ای، و رجوع کردن در صدقه بعد از دادن آن جایز نیست؛ یعنی جایز نیست از او درخواست کنی؛ اما اگر ذمه‌اش را به خاطر ضعف حالش بری کرده باشی، اگر در حالتِ ضعف بمیرد، ذمۀ او بری است (دِین و بدهی ساقط می‌شود)؛ یعنی اگر وضعیت مالی او خوب شود مال تو را برمی‌گرداند، در این صورت می‌توانی از او مطالبه کنی.

س٧١/ هل يجوز المتاجرة بالتحف التي لا يعلم أنها مسروقة أم غيرها ؟

پرسش ۷۱:

آیا تجارت اشیاء قیمتی که دزدی بودن یا نبودنشان مشخص نیست، جایز است؟

ج/ يجوز إن كانت ملكاً شخصياً.

پاسخ:

اگر در تملک شخصی باشد، جایز است.

س٧٢/ شخص من الأنصار يريد التجارة، فهل يجوز له التجارة مع أتباع المراجع ؟

پرسش ۷۲:

یکی از انصار می‌خواهد تجارت کند. آیا می‌تواند با پیروان مراجع تجارت نماید؟

ج/ يجوز.

پاسخ:

جایز است.

س٧٣/ ما حكم بيع الشيء إلى مستحله، مثل: بيع (اللحوم غير المذكاة أو الخنزير أو الجري) إلى مستحله، وهل يجوز العمل وبيع كل ما موجود بالمحل من لحوم خنزير وغيره أم لا ؟ 

پرسش ۷۳:

فروختن چیزی به کسی که آن را حلال می‌داند ـ‌مثل فروختن گوشت‌هایی که ذبح شرعی نشده است یا خوک یا مارماهی به کسی که آن را حلال می‌داند‌ـ چه حکمی دارد و آیا کار کردن و فروختن همۀ چیزهای موجود در مغازه مثل گوشت خوک و موارد دیگر، جایز است یا نه؟

ج/ يجوز، ولا يجوز بيع الخمر أو الكحول المعد للسكر.

پاسخ:

جایز است؛ و فروختن شراب یا الکل‌هایی که برای مست‌کنندگی آماده می‌شوند جایز نیست.

س٧٤/ هل يجوز لشخص أن يعمل بمحل يباع فيه لحم خنزير رغم أنه لا يبيعه لمسلمين، وأيضاً المحل ليس ملكه وإنما هو مجرد عامل في المحل ؟

پرسش ۷۴:

آیا انسان می‌تواند در مغازه‌ای که گوشت خوک در آن فروخته می‌شود کار کند، با توجه به اینکه او آن را به مسلمانان نمی‌فروشد. همچنین مغازه، متعلق به او نیست و وی فقط کارگر مغازه است؟

ج/ يجوز العمل في محل يبيع لحوماً لا يحل أكلها، مثل لحم الخنزير أو لحوم غير مذكاة بصورة شرعية.

پاسخ:

کار کردن در مغازه‌ای که گوشت‌هایی می‌فروشد که خوردنشان حلال نیست، مثل گوشت خوک یا گوشت‌هایی که به‌صورت شرعی ذبح نشده است، جایز می‌باشد.

س٧٥/ هل يجوز فتح مطعم لبيع الطعام ؟ 

پرسش ۷۵:

آیا باز کردن رستوران برای فروش غذا جایز است؟

ج/ يجوز فتح مطعم وبيع الطعام.

پاسخ:

باز کردن رستوران و فروش غذا جایز است.

س٧٦/ ما حكم شراء وصنع وبيع واقتناء الدمى تلك التي تكون على هيئة حيوان ؟

پرسش ۷۶:

حکم خرید و فروش و ساختن مجسمه چیست؟ (مجسمه‌های حیوانات)

ج/ يجوز شراء وبيع واقتناء وصنع الدمى والتماثيل التي تكون على هيئة حيوان، لكنه مكروه. هذا إذا لم يكن فيها ما يحرم كإظهار عورة وإثارة شهوة، أو تكون مما يتخذ للعبادة والسجود لها من دون الله أو السجود لها كقبلة.

پاسخ:

خرید و فروش و نگهداری و ساختن مجسمه و تصاویر حیوانات جایز، ولی مکروه می‌باشد، اگر در آن‌ها حرامی وجود نداشته باشد؛ مانند نمایان ساختن عورت و تحریک شهوت یا استفاده از آن برای عبادت و سجده کردن به‌جای خداوند یا سجده کردن به آن به‌عنوان قبله.

س٧٧/ شخص اشترى أرضاً بقرض (بفائدة) من أحد البنوك العربية (ولا يعرف موقف مالك البنك من الحق)، وأضيف إلى مبلغ القرض ما ادخر من عمله، واختلط المال، ثم بيعت الأرض بنصف قيمتها، والسؤال: هل هناك إشكال في نقود الأرض المباعة ؟ وهل عليه شيء وهو قد سدد القرض ؟

پرسش ۷۷:

شخصی زمینی را با وام (بهره دار) از یکی از بانک‌های عربی خریده است و نمی‌داند مالک بانک چه موضعی در برابر حق دارد، و به مبلغ وام مبلغی را که از طریق کار کردن پس‌انداز کرده، اضافه کرده و مال مخلوط شده است؛ سپس زمین را نصف قیمت فروخته است. سؤال: آیا اشکالی در مبلغ زمین فروخته شده وجود دارد؟ و آیا چیزی بر عهدۀ اوست درحالی‌که وام را تسویه کرده است؟

 ج/ لا إشكال في المال الذي حصل عليه من بيع الأرض.

پاسخ:

در پولی که از فروش زمین به دست آورده است اشکالی وجود ندارد.

س٧٨/ هل يجوز أن تعطي للخباز كيساً من الطحين وتستلم منه يومياً خبزاً، وما الحكم إذا كان يحصل اختلاط بين طحيني وطحين غيري عند الخباز ؟

پرسش ۷۸:

آیا جایز است کیسه‌ای آرد به نانوا داده و هرروز از او نان گرفته شود؟ و اگر نزد نانوا، آرد من و دیگری مخلوط شود چه حکمی دارد؟

ج/ يجوز، ولا إشكال في الاختلاط ما دام أمراً متعارفاً ومقبولاً عند الجميع.

پاسخ:

جایز است و مادامی که متعارف و مقبول در نظر همه باشد، در این مخلوط شدن اشکالی نیست.

س٧٩/ هل يجوز التعامل بالأقساط (تقطيع الأموال خلال فترة زمنية محددة أو غير محددة)، علماً بأنه يؤخذ مبلغ زائد عن مبلغ السلعة المعروفة السعر ؟ وهل هنالك فرق بين التعامل بهذا القضية بين الأنصار وغير الأنصار ؟ 

پرسش ۷۹:

آیا معاملۀ اقساطی (تقسیم اموال طی بازۀ زمانی مشخص یا غیرمشخص) جایز است؟ با توجه به اینکه مبلغی بیش از مبلغ شناخته شدۀ کالا دریافت می‌گردد؟ و آیا در معاملۀ به این شکل تفاوتی میان انصار و غیرانصار وجود دارد؟

ج/ أخذ فائدة مالية لأجل تأخير دفع كل أو بعض القيمة المالية المترتبة على شراء شيء معين يعتبر ربا محرماً، والربا يكون بين المؤمنين أو بين مؤمن ومسلم ينتحل حب محمد وآل محمد الأئمة والمهديين، فلا ربا بين مؤمن وناصبي أو بين مؤمن وغير مسلم.

پاسخ:

گرفتن بهره به دلیل تأخیر در پرداخت همه یا قسمتی از قیمت مالی که مرتبط بر فروختن کالایی معین است، ربای حرام می‌باشد، و ربا بین مؤمنان یا بین مؤمن و مسلمانی که دوستی محمد و آل محمد ـ‌ائمه و مهدیین‌ـ را در دل دارد، معنا می‌دهد؛ بنابراین بین مؤمن و ناصبی، یا بین مؤمن و غیرمسلمان ربایی وجود ندارد.

* * *