پرسش ۳۱۶: علت مقدم بودن مرد نسبت به زن در آیه، معنای بخشی از مناجات، صحت گفته‌ی «زن تماماً شرّ است»

پرسش ۳۱۶:

علت مقدم بودن مرد نسبت به زن در آیه،

معنای بخشی از مناجات،

صحت گفته‌ی:

«زن تماماً شرّ است»

السؤال/ ٣١٦: السلام عليكم، في قوله تعالى : ﴿وَلَيْسَ الذَّكَرُ كَالأُنثَى﴾([92])، لماذا قدم القرآن الذكر على الأنثى؟

سؤال ۱: سلام علیکم. در آیه‌ی (و پسر، چون دختر نیست)([93]) ، چرا در قرآن مذکر را بر مونث مقدم داشته است؟

س٢: بسم الله الرحمن الرحيم (إلهي ما ألذّ خواطر الإلهام بذكرك على القلوب، وما أحلى المسير إليك بالأوهام في مسالك الغيوب).

السلام عليكم ورحمة الله، أرغب في فهم هذا المقطع من المناجاة، فهل تتفضلوا بشرحه؟

ولكم جزيل الشكر.

سؤال ۲: بسم الله الرحمن الرحیم «(خدایا! چه لذت‌بخش است در دل‌ها خاطرات الهام گرفته از یادت، و چقدر شیرین است پویش به سوی تو با مرکب اندیشه‌ها در راه‌های غیب)».

السلام علیکم و رحمة الله. مایلم معنای این بخش از مناجات را بدانم. لطف می‌کنید آن را شرح دهید؟

با تشکر فراوان از شما.

س٣: السلام عليكم ورحمة الله وبركاته، (المرأة شر كلها، وشر ما فيها أنه لابد منها).

١- ما مدى صحة هذا الحديث سنداً ومتناً، الوارد عن أمير المؤمنين (ع) كما في (نهج البلاغة) و (غرر الحكم )؟

٢- وإذا صح الحديث، فما معناه وما هي الظروف التاريخية التي قيل فيها؟

لكم جزيل الشكر.

المرسل: خليفة بن أحمد

سؤال ۳: سلام علیکم و رحمة الله و برکاته. «(همه چیز زن شرّ است و بدتر از آن این که از بودنش گریزی نیست)».

۱- این حدیث که از امیر المؤمنین در «نهج البلاغه» و «غرر الحکم» وارد شده، از لحاظ متن و سند تا چه حد صحیح است؟

۲- و اگر حدیث صحیح باشد، معنای آن چیست و در چه شرایط تاریخی گفته شده است؟

با تشکر فراوان از شما.

فرستنده: خلیفه بن احمد

الجواب: بسم الله الرحمن الرحيم

والحمد لله رب العالمين، وصلى الله على محمد وآل محمد الأئمة والمهديين وسلم تسليماً.

ج س١: قدم الذكر؛ لأنهم كانوا موعودين بذكر وهو عيسی (ع) فلما جاءت مريم(ع) تفاجؤوا لأنها أنثى، وعلموا أن عيسی من ذريتها، وجعل الله عيسی (ع) من مريم(ع)، فتحقق ما وعدهم به ﴿فَلَمَّا وَضَعَتْهَا قَالَتْ رَبِّ إِنِّي وَضَعْتُهَا أُنثَى وَاللّهُ أَعْلَمُ بِمَا وَضَعَتْ وَلَيْسَ الذَّكَرُ كَالأُنثَى وَإِنِّي سَمَّيْتُهَا مَرْيَمَ وِإِنِّي أُعِيذُهَا بِكَ وَذُرِّيَّتَهَا مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ﴾([94]).

پاسخ: بسم الله الرحمن الرحیم

الحمد لله رب العالمین، و صلی الله علی محمد و آل محمد الائمة و المهدیین و سلم تسلیماً.

پاسخ سؤال ۱:

مذکر مقدم شده است زیرا به آنها (تولد) پسری داده شده بود که همان حضرت عیسی (ع) باشد. وقتی مریم(ع) متولد شد آنها حیرت کردند؛ زیرا وی دختر بود. آنها دانستند عیسی (ع) از نسل‌شان‌ است و خداوند عیسی (ع) را از مریم(ع) قرار داد و به این ترتیب آن‌چه به ایشان وعده داده شده بود، محقق گشت: (چون فرزند خويش بزاد، گفت: ای پروردگار من، اين که زاييده‌ام ، دختر است ـ‌در حالی که خدا به آن‌چه زاييده بود داناتر است‌ـ و پسر چون دختر نيست. او رامريم نام نهادم. او و فرزندانش را از شيطان رجيم در پناه تو می‌آورم)([95]).

ج س٢: (اِلهي ما أَلَذَّ خَواطِرَ الإلهام بِذِكْرِكَ عَلَى الْقُلُوبِ، وَما أَحْلَى الْمَسيرَ إليك بالأوهام في مَسالِكِ الْغُيُوبِ).

بالإخلاص يوفق الإنسان للذكر الحقيقي، وبالذكر يوفق إلى المعرفة، ومن سبل المعرفة الإلهام، ونتيجة الإلهام تتزايد المعرفة والمفروض أن يستمر مع سير الإنسان إلى الله تزايد الإخلاص من الإنسان، وأيضاً التوفيق النازل عليه من الله ومن ثم يزيد الإلهام له من الله والمعرفة عند الإنسان وهكذا حتى يعلم الإنسان أن المعرفة الحقيقية هي عجزه عن معرفة الحقيقة والكنه.

پاسخ سؤال ۲: (خدایا! چه لذت‌بخش است در دل‌ها خاطرات الهام گرفته از یادت، و چقدر شیرین است پویش به سوی تو با مرکب اندیشه‌ها در راه‌های غیب).

با اخلاص، انسان به ذکر حقیقی، توفیق می‌یابد و با ذکر، به معرفت نایل می‌گردد. از جمله راه‌های معرفت، الهام است و دستاورد الهام، بیشتر شدن معرفت است. همراه با سیر الی الله باید اخلاص آدمی نیز افزایش یابد؛ و همچنین توفیقی که از جانب خدا بر او نازل می‌شود افزایش می‌یابد. و به همین جهت الهام از سوی خدا بر او بیشتر می‌گردد و نیز معرفتِ انسان بیشتر می‌شود. تا اینکه انسان بداند که معرفت حقیقی، عجز و ناتوانی از رسیدن به شناختِ حقیقت و کُنه است.