﴿إِيَّاكَ نَعْبُدُ وإِيَّاكَ نَسْتَعِينُ﴾:

﴿إِيَّاكَ نَعْبُدُ وإِيَّاكَ نَسْتَعِينُ﴾: 

﴿إِيَّاكَ نَعْبُدُ وإِيَّاكَ نَسْتَعِينُ﴾:  

عبادة الله هي: معرفة خليفته في أرضه والتسليم والانقياد له، والعمل بالشريعة المنطوية تحت جنبه. فهو كتاب الله، وحامل القرآن، بل هو القرآن. 

بندگی خداوند همان: شناخت جانشین خدا در زمینش و تسلیم‌شدن در برابر او و گردن‌نهادن به او ، و عمل به شریعت و آیینی که تحت نظر او است، می‌باشد. او کتاب خدا ، و حامل قرآن ، و حتی خود قرآن است. 

وهنا يُحدّد المؤمن موقفه واختياره لله سبحانه، وهو ليس بالاختيار السهل، فهو يتضمّن الكفر بالطاغوت واختيار الحريّة والعمل لتحقيقها. ومن الطبيعي أنّ الشيطان وعمّاله من الطواغيت الذين يحكمون بالقوّة الغاشمة، لن يتركوا هذه الشرذمة المؤمنة لتتحرر من قبضتهم، وتعمل لنسف مملكتهم الوهمية، بل إنّهم سيمتطون صهوة الباطل حتى يصلوا إلى قعر جهنم. فلن يتركوا سوء القتل والتمثيل والخبث والخسّة والوضاعة لأحد غيرهم. وقديماً قال فرعون ^{(لعنه الله)}، عن موسى^{(علیه السلام)}، وجماعته المؤمنة: ﴿إِنَّ هَؤُلاءِ لَشِرْذِمَةٌ قَلِيلُونَ * وَإِنَّهُمْ لَنَا لَغَائِظُونَ﴾_{([الشعراء : ٥٤-٥٥])}. وهدّد السحرة الذين آمنوا بموسى ^{(علیه السلام)}، فقال لهم فرعون ^{(لعنه الله)}: ﴿فَلَأُقَطِّعَنَّ أَيْدِيَكُمْ وَأَرْجُلَكُمْ مِنْ خِلافٍ وَلَأُصَلِّبَنَّكُمْ فِي جُذُوعِ النَّخْلِ وَلَتَعْلَمُنَّ أَيُّنَا أَشَدُّ عَذَاباً وَأَبْقَى﴾_{([طه : ٧١])}. 

اینجا مؤمن، جایگاه و انتخابش را برای خداوند مشخص می‌کند ، این انتخاب آسانی نیست؛ چرا که مستلزم کفر ورزیدن به طاغوت و انتخاب کردن آزادی و عمل برای تحقق آن می‌باشد. طبیعی است که شیطان و عوامل طاغوتیش که با استبداد و ستم حکومت می‌کنند، این گروه اندک مؤمن را رها نمی‌کنند تا از قبضه‌ء چنگالشان رهایی یابند ، و در جهت برکندن حکومت پوشالی‌شان عمل کنند، بلکه آنان اسب باطل را به تاخت می‌تازانند تا به قعر جهنم، واصِل شوند. اینان هرگز از کشتار و مُثله کردن و انجام اعمال پست و خبیث و فرومایه نسبت به کسی غیر از خودشان، فروگذار نمی‌کنند. در گذشته فرعون که لعنت خدا بر او باد، درباره‌ء موسی ^{(علیه السلام)} و جماعت مؤمن‌ به او گفته بود: ﴿که اينان، گروهی اندک‌اند * و ما را به خشم آورده‌اند﴾ _{([الشعراء : ٥٤-٥٥])}، و ساحرانی که به موسی ^{(علیه السلام)} ایمان آوردند را تهدید نمود و فرعون ^{(لعنت الله)} به آنان گفت: ﴿دست‌ها و پاهاتان را از چپ و راست می‌برم و بر تنه‌ء درخت خرما به دارتان می‌آويزم تا بدانيد که عذاب کدام يک از ما سخت‌تر و پاينده‌تر است﴾ _{([طه : ٧١])}. 

وشاء الله سبحانه وتعالى أن يكون ثمن الحرية عظيماً؛ لأنّها معنى عظيم. ففي الدنيا دماء تسيل وعرق ينضح، وآلام ربما تتعدّى الجسد إلى النفس والروح. وفي الآخرة ثمن الحرية، ما لا عين رأت ولا أذن سمعت، إنّه رضا الله سبحانه الواحد القهّار. 

اراده‌ء خداوند بر این شد که بهای آزادی عظیم باشد؛ چرا که دارای معنا و مفهوم عظیمی است. در دنیا خون‌ها ریخته و عرق‌ها جاری می‌شود ، و چه بسا دردهایی که از جسم گذر کرده، به نفس و روح می‌رسند .و در آخرت، بهای همه‌ء اینها آزادی است؛ که نه چشمی دیده و نه گوشی شنیده است؛ یعنی خوشنودی خداوند سبحانِ واحدِ قهار. 

وفي خضم هذه الآلام والآمال يبرز النداء من أعماق هذا المؤمن الحر العابد لله، فيعترف أنّه عبد الله، بمعونته وحوله وقوّته سبحانه، وأنّه لا يزال محتاج لهذا العون والمدد (إياك نستعين)، وفي هذه الكلمات شكر واعتراف بفضل الله، إضافة إلى كونها بياناً لفقر العبد وطلبه المعونة من الله سبحانه الغني المطلق. 

در لابه‌لای این دردها و آرزوها  ندایی از اعماق این مؤمن آزاده‌ء بنده‌ء خدا بیرون می‌جوشد ، و او اعتراف می‌کند که با یاری و حول و قوت خداوند سبحان، بنده‌ء خداوند است ، و پیوسته به این یاری و مَدَد محتاج است «إِيَّاكَ نَسْتَعِينُ» (تنها از تو یاری می‌جوییم) ، در این کلمات ، شکر و اعتراف به فضل خداوند وجود دارد، علاوه بر اینکه بیانی از طرف بنده‌ء فقیر و یاری خواستن از خداوند سبحان غنی مطلق می‌باشد. 

* * *