پرسش ۴۲۱: معنی آیه (مُشْتَبِهاً وَغَيْرَ مُتَشَابِهٍ: همانند و غیر همانند)

پرسش ۴۲۱: 

معنی آیه (مُشْتَبِهاً وَغَيْرَ مُتَشَابِهٍ: همانند و غیر همانند)

السؤال/٤٢١: السلام عليكم آل محمد ورحمة الله وبركاته، السلام على يماني آل محمد وعلى ذريتك الطيبين الطاهرين.

ورد في القرآن سيدي هذه الآية المباركة: ﴿وَهُوَ الَّذِيَ أَنزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَخْرَجْنَا بِهِ نَبَاتَ كُلِّ شَيْءٍ فَأَخْرَجْنَا مِنْهُ خَضِراً نُّخْرِجُ مِنْهُ حَبّاً مُّتَرَاكِباً وَمِنَ النَّخْلِ مِن طَلْعِهَا قِنْوَانٌ دَانِيَةٌ وَجَنَّاتٍ مِّنْ أَعْنَابٍ وَالزَّيْتُونَ وَالرُّمَّانَ مُشْتَبِهاً وَغَيْرَ مُتَشَابِهٍ انظُرُواْ إِلِى ثَمَرِهِ إِذَا أَثْمَرَ وَيَنْعِهِ إِنَّ فِي ذَلِكُمْ لآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ﴾([55]). فما معنى أو تأويل هذه الكلمات من الآية: ﴿مُشْتَبِهاً وَغَيْرَ مُتَشَابِهٍ﴾، وإن الله سبحانه كان يتكلم عن الأشجار والنباتات ويقول مُشْتَبِهاً وَغَيْرَ مُتَشَابِهٍ فما عنى الله فيها، هل عنى نفس الموضوع، أم فيها آل محمد(ص). والحمد لله وحده.

المرسل: الشيخ إياد - إيران

سؤال/۴۲۱: السلام علیکم یا آل محمد و رحمة الله و برکاته، سلام بر یمانی آل محمد و بر فرزندان پاک و طاهرت.

مولای من در قرآن این آیات مبارک آمده است: (و اوست کسی که از آسمان، آبی فرود آورد؛ پس به وسیله آن از هر گونه گیاه برآوردیم، و از آن (گیاه) جوانه سبزی خارج ساختیم که از آن، دانه‌های مُتراکمی بر می‌آوریم. و از شکوفه درخت خرما خوشه‌هایی است نزدیک به هم. و (نیز) باغ‌هایی از انگور و زیتون و انار -همانند و غیر همانند- خارج نمودیم. به میوه آن چون ثمر دَهَد و به (طرز) رسیدنش بنگرید. قطعاً در این‌ها برای مردمی‌که ‌ایمان می‌آورند نشانه‌هاست)([56]). معنی و یا تأویل این کلمات از آیه: ﴿ همانند و غیر همانند ﴾، چیست در حالی که خداوند سبحان از درختان و گیاهان صحبت می‌کند و می‌فرماید مُشْتَبِهاً وَغَیرَ مُتَشَابِهٍ، ومنظور خداوند چیست، آیا منظور همان موضوع است، یا منظور آن همان آل محمد(ص) هستند. و الحمد لله وحده.

فرستنده: شیخ إیاد - إیران

الجواب: بسم الله الرحمن الرحيم

والحمد لله رب العالمين، وصلى الله على محمد وآل محمد الأئمة والمهديين وسلم تسليماً.

إذا نظرت إلى أوراق وأغصان شجرتي الزيتون والرمان فستجد بينهما شبهاً ولكن ثمرهما غير متشابه.

جواب: بسم الله الرحمن الرحیم

و الحمد لله رب العالمین، و صلی الله علی محمد و آل محمد الأئمة و المهدیین و سلم تسلیماً.

زمانی که به شاخه و برگ‌های درخت زیتون و انار نگاه کنید، بین آن‌ها شباهتی را می‌یابید ولی میوه‌ی آن‌ها شبیه به هم نیست.

كذلك فإن الله يظهر من أوليائه علوم ينتفع بها عباده، فمع أن أولياء الله متشابهون ولكن علومهم والثمار التي يظهرها الله منهم لا تكون متشابهة، وكمثال فأنت تجد أن الله أظهر الدعاء على لسان زين العابدين علي بن الحسين(ع) وأظهر الفقه على لسان الصادق جعفر بن محمد(ع). والسلام عليكم ورحمة الله وبركاته.

 أحمد الحسن - ربيع الأول/ ١٤٣١ هـ

هم‌چنین خداوند علومی را از اولیائش ظاهر می‌کند تا بندگانش از آن سود ببرند، و با این که اولیاء خداوند شبیه به هم هستند ولی میوه‌هایی که خداوند از آن‌ها ظاهر نموده شبیه نیست، مثلاً می‌بینید که خداوند دعاء را بر زبان زین العابدین علی بن حسین(ع) ظاهر نمود، و فقه را بر زبان صادق جعفر بن محمد(ع). والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته.

 أحمد الحسن - ربیع الأول/ ۱۴۳۱ هـ

******

[55]- الإنعام: 99.

[56]- انعام: 99.