پرسش ۱۳۹: حق تعالی می‌فرماید ﴿ پس بار ديگر نظر کن...﴾

پرسش ۱۳۹:

 مراد حق تعالی که می‌فرماید:

 ﴿ پس بار ديگر نظر کن...﴾ چیست؟

سؤال/ ۱۳۹: ما المراد من قوله تعالى: ﴿فَارْجِعِ الْبَصَرَ هَلْ تَرَى مِنْ فُطُورٍ﴾([191]) ؟

مراد از این سخن حق تعالی چیست؟ ﴿ پس بار ديگر نظر کن. آيا شکاف‌هایی می‌بينی؟﴾([192]) .

الجواب: بسم الله الرحمن الرحيم

والحمد لله رب العالمين، وصلى الله على محمد وآل محمد الأئمة والمهديين

الفطور هي الأبواب التي تُفتح في السماء للملائكة عند ظهور القائم (علیه السلام)، قال تعالى: ﴿وَفُتِحَتِ السَّمَاءُ فَكَانَتْ أَبْوَاباً﴾([193])، ونزول ملائكة السماء لنصرة الحق، ودين الله سبحانه وتعالى. وفي نهاية سورة المُلك: ﴿قُلْ أَرَأَيْتُمْ إِنْ أَصْبَحَ مَاؤُكُمْ غَوْراً فَمَنْ يَأْتِيكُمْ بِمَاءٍ مَعِينٍ﴾([194])، أي في الغيبة يرتفع عنكم العِلم، فلا يبقى في حوزتكم إلا الجهل([195])، فيأتيكم داعي الحق بالعلم الإلهي. وهو الماء المعين([196]).

پاسخ:

بسم الله الرحمن الرحیم

والحمد لله رب العالمین، و صلی الله علی محمد و آل محمد الائمة و المهدیین و سلم تسلیماً.

﴿فُطُورٍ﴾ (شکاف‌ها) دروازه‌هایی است که در آسمان، هنگام ظهور قائم (علیه السلام) برای فرشتگان گشوده می‌شود. حق تعالی می‌فرماید: ﴿ و آسمان شکافته شود؛ پس درهایی باشد﴾([197])  و فرود آمدن فرشتگان آسمان، برای یاری دین حق و دین خداوند سبحان و متعال می‌باشد؛ و در انتهای سوره‌ی مُلک آمده است: ﴿ بگو: اگر آبتان در زمين فرو رود، چه کسی شما را آب روان خواهد داد؟﴾([198]) ؛ یعنی در زمان غیبت، عِلم از شما برداشته می‌شود و در حوزه‌های شما چیزی جز جهل بر جای نمی‌ماند،([199]) سپس دعوت کننده به حق با علم الهی به سوی شما می‌آید و او همان آب روان می‌باشد.([200])

******

[191]- الملك : 3.

[192]- ملک: 3.

[193]- النبأ : 19.

[194]- الملك : 30.

[195]- فقد ورد أن العلم يأزر أي يفقد ويختفي بين الناس؛ لجحودهم حق الإمام المهدي (علیه السلام) ووصيه، فعن أمير المؤمنين (علیه السلام) قوله: (اللهم إنه لا بد لك من حجج في أرضك، حجة بعد حجة على خلقك، يهدونهم إلى دينك، ويعلمونهم علمك كيلا يتفرق أتباع أوليائك ... ولهذا يأزر العلم إذا لم يوجد له حملة يحفظونه ويروونه، كما سمعوه من العلماء، ويصدقون عليهم فيه، اللهم فإني لأعلم أن العلم لا يأزر كله ولا ينقطع مواده وإنك لا تخلي أرضك من حجة لك على خلقك، ظاهر ليس بالمطاع، أو خائف مغمور كيلا تبطل حجتك ولا يضل أولياؤك بعد إذ هديتهم بل أين هم؟ وكم هم؟ أولئك الأقلون عدداً، الأعظمون عند الله قدراً ) الكافي : ج1 ص339.

وعن أيوب بن نوح، عن أبي الحسن الثالث (علیه السلام)، قال: (إذا رفع علمكم من بين أظهركم فتوقعوا الفرج من تحت أقدامكم) الكافي : ج1 ص 341. والكثير من الأحاديث في هذا الشأن، فراجع.

[196]- عن علي بن جعفر، عن أخيه موسى بن جعفر (علیه السلام) في قول الله عز وجل: " قل أرأيتم إن أصبح ماؤكم غوراً فمن يأتيكم بماء معين "، قال: (إذا غاب عنكم إمامكم فمن يأتيكم بامام جديد) الكافي : ج1 ص340 ح14.

[197] - نبأ: 19.

[198] - ملک: 30.

[199] - روایت شده است که علم، در هم ‌پیچیده می‌شود؛ یعنی به جهت انکار حق امام مهدی ع و وصیّش توسط مردم، پنهان و بین آنها مخفی می‌گردد. از امیرالمؤمنین ع روایت شده است: «خداوندا! باید در زمینت حجّت‌هایی داشته باشی، حجّتی پس از حجّتی بر مخلوقاتت که آنها را به دینت راهبری کنند و علم تو را به آنها بیاموزند تا در پیروی از اولیای تو پراکنده نگردند... از همین رو، علم در هم پیچیده می‌شود اگر نگهدارنده‌ای که حفظش کند و روایتش کند یافت نگردد آن گونه که از عالمان می شنوند و ایشان را در آن (علم) تصدیق می‌کنند. بارالها! من آگاهم که به طور قطع، تمامی علم پنهان نگردد و تمامی مواد و مباحثش قطع نگردد و اینکه تو زمینت را از حجّت خود بر خلقت خالی نمی‌گردانی؛ که آن حجت، یا ظاهر است و فرمانش نبرند یا بیمناک و پنهان از خلق تا حجّت تو باطل نگردد و اولیایت پس از آنکه راه را به آنها نمودی، گمراه نشوند. حال، آنان کیان‌اند و چه تعدادند؟ آنان دارای کم‌ترین شماره و بزرگ‌ترین مقام نزد خداوند هستند». کافی: ج 1 ص 339.

از ایوب بن نوح از ابو الحسن سوم ع روایت شده است که فرمود: «آنگاه که علم از پیش روی‌تان برداشته گردد، انتظار فرج و گشایش را از زیر پاهایتان داشته باشید». کافی: ج 1 ص 341. روایت‌ها در این خصوص بسیار است که می‌توانید به آنها مراجعه نمایید.

[200]- از علی بن جعفر از برادرش موسی بن جعفر ع درباره‌ی این سخن خداوند عزّ و جل (قُلْ أَرَأَيْتُمْ إِنْ أَصْبَحَ مَاؤُكُمْ غَوْرًا فَمَن يَأْتِيكُم بِمَاءٍ مَّعِينٍ) (بگو: اگر آبتان در زمين فرو رود، چه کسی شما را آب روان خواهد داد؟) روایت شده است که فرمود: «آنگاه که امام‌تان از شما پنهان گردد، چه کسی امامی جدید خواهد آورد؟». کافی: ج 1 ص 340 ح 14.