پرسش ۱۴۱: حق تعالی می‌فرماید: ﴿رَبُّ الْمَشْرِقَيْنِ وَرَبُّ الْمَغْرِبَيْنِ﴾

پرسش ۱۴۱:

معنای کلام حق تعالی که می‌فرماید:

 ﴿رَبُّ الْمَشْرِقَيْنِ وَرَبُّ الْمَغْرِبَيْنِ﴾

سؤال/ ١٤١: ما معنى قوله تعالى: ﴿رَبُّ الْمَشْرِقَيْنِ وَرَبُّ الْمَغْرِبَيْنِ﴾([209]) ؟

این سخن خدای متعال که می‌فرماید: ﴿ پروردگار دو مشرق و پروردگار دو مغرب﴾([210]) ، به چه معنا است؟

الجواب: بسم الله الرحمن الرحيم

والحمد لله رب العالمين، وصلى الله على محمد وآل محمد الأئمة والمهديين

هما الحمرة المشرقية، والحمرة المغربية. تشير الحمرة المشرقية إلى دم علي (علیه السلام)، والحمرة المغربية إلى دم الحسين (علیه السلام)، هذا في الأئمة (علیهم السلام).

پاسخ:

بسم الله الرحمن الرحیم

والحمد لله رب العالمین، و صلی الله علی محمد و آل محمد الائمة و المهدیین و سلم تسلیماً.

منظور از این دو، حُمره‌ی (سُرخی) مشرق و سرخی مغرب است. سرخی مشرق به خون حضرت علی (علیه السلام) اشاره دارد و سرخی مغربی به خون امام حسین (علیه السلام)؛ این در خصوص ائمه (علیهم السلام) می‌باشد.

أما في المهديين فتشير الحمرة المشرقية إلى دم أحد المهديين نظير علي (علیه السلام)، والحمرة المغربية تشير إلى دم أحد المهديين (علیهم السلام) أيضاً نظير الحسين (علیه السلام)([211]).

اما در مورد مهدییّن (علیهم السلام)، سرخی مشرق به خون یکی از مهدییّن که نظیر حضرت علی (علیه السلام) است اشاره دارد و سرخی مغرب نیز به خون یکی از مهدیّین (علیهم السلام) که نظیر امام حسین (علیه السلام) است دلالت می‌نماید.([212])

فهم مشرقان ومغربان، مشرق في الأئمة ومشرق في المهديين، ومغرب في الأئمة ومغرب في المهديين.

پس اینها، دو مشرق و دو مغرب می‌باشند؛ یک مشرق در ائمه و یک مشرق در مهدیّین، یک مغرب در ائمه و یک مغرب در مهدیّین.

******

[209]- الرحمن : 17.

[210]- الرحمن: 17.

[211]- عن أبي بصير ، قال : سألت أبا عبد الله (علیه السلام) عن قول الله: (رب المشرقين ورب المغربين)، قال: (المشرقين رسول الله (ص)  وأمير المؤمنين (علیه السلام) والمغربين الحسن والحسين، وفي أمثالهما تجري) تفسير القمي : ج2 ص344.

[212]- از ابو بصیر نقل شده است: از اباعبد الله ع در خصوص این سخن خداوند متعال ﴿رَبُّ الْمَشْرِقَيْنِ وَرَبُّ الْمَغْرِبَيْنِ﴾ (پروردگار دو مشرق و پروردگار دو مغرب) سوال کردم. فرمود: «منظور از مشرقین، رسول خدا ص و امیرالمؤمنین ع و مغربین، امام حسن و امام حسین (ع) می‌باشد، و در نظایر آنها نیز جاری و ساری است». تفسیر قمی: ج 2 ص 344.