پرسش ۶۴۷: سوالی در مورد زرارة(رحمه الله)

پرسش ۶۴۷:

سوالی در مورد زرارة(رحمه الله)

السؤال/ ٦٤٧: كنت أتجول في بعض المنتديات.

وقرأت كلاماً من أحد المغاربة تفطر له قلبي وسبب لي حرج في نقاشاتي معهم فهل صحيح ما قيل حول زرارة؟ وأنقله بنصه لأنني سأردّ عليهم:

پرسش ۶۴۷: در تالارهای گفت‌و‌گو مشغول گشت و گذار‌بودم. از یکی از مراکشی‌ها مطلبی خواندم که قلبم را به درد آورد و مرا به مباحثات و کشمکش‌هایی شدید با آن‌ها واداشت. آیا آنچه که درباره‌ی زراره گفته می‌شود صحیح است؟ من عین متنش را می‌آورم زیرا با همین‌ها به آن‌ها پاسخ خواهم داد:

١-قال الشيخ الطوسي: (إن زرارة من أسرة نصرانية، وإن جده "سنسن وقيل سبسن" كان راهباً نصرانياً، وكان أبوه عبداً رومياً لرجل من بني شيبان)([258]).

۱- شیخ طوسی گفته‌است: زراره از خانواده‌ای نصرانی‌بود و جدش («سنسن» و گفته‌شده «سبسن») یک راهب نصرانی ‌بوده‌است. پدرش برده‌ی رومی‌ بوده که برای بنی شیبان کار می‌کرده‌است([259]).

وزرارة هو الذي قال: (سألت أبا عبد الله عن التشهد .. إلى أن قال: فلما خرجت ضرطت في لحيته وقلت: لا يفلح أبداً)([260]).

زراره کسی است که گفته‌است: «در مورد تشهد از ابوعبداللّه پرسیدم‌.... تا آنجا که گفت: وقتی خارج شدم در ریشش «ضرطه زدم» (باد معده) و گفتم: هرگز رستگار نمی‌شود»([261]).

وقال زرارة أيضاً: (والله لو حدثت بكل ما سمعته من أبي عبد الله لانتفخت ذكور الرجال على الخشب)([262]).

هم‌چنین زراره گفته ‌است: «به خدا سوگند اگر تمام آن‌چه را که از امام صادق(ع) شنیده‌ام بر زبان بیاورم، مردان قوی نیز به دار آویخته خواهند شد»([263]).

عن ابن مسكان، قال: سمعت زرارة يقول: (رحم الله أبا جعفر، وأما جعفر فإن في قلبي عليه لفتة. فقلت له: وما حمل زرارة على هذا؟ قال: حمله على هذا أنّ أبا عبد الله أخرج مخازيه)([264]).

ابن مسکان می‌گوید شنیدم زراره می‌گفت: خدا رحمت کند ابوجعفر را، و اما جعفر، در دلم نسبت به او «لفتة» (کدورتی) است. به او گفتم: چه چیز باعث شده زراره چنین بگوید؟ گفت: به خاطر این که ابوعبداللّه زشتی‌هایش را برملا کرده‌است([265]).

أقوال أبو عبد الله رضي الله عنه في زرارة:

سخنان ابوعبداللّه درباره‌ی زراره:

٢- ولهذا قال أبو عبد الله فيه: (لعن الله زرارة)([266]).

۲- و به همین دلیل ابوعبداللّه درباره‌ی او گفت: «خدا لعنت کند زراره را»([267]).

٣- وقال أبو عبد الله أيضاً: (اللهم لو لم تكن جهنم إلا سكرجة لوسعها آل أعين بن سنسن).

۳- هم‌چنین ابوعبداللّه گفته‌است: «خداوندا! جهنم را به وجود نیاوردی مگر ظرف کوچکی که خاندان اعین بن سنن بزرگش کنند».

٤- وقال أبو عبد الله: (لعن الله بريداً، لعن الله زرارة)([268]).

۴- ابوعبداللّه گفت: «خدا لعنت کرد برید را، خدا لعنت کند زراره را»([269]).

٥- وقال أيضاً: (لا يموت زرارة إلا تائهاً عليه لعنة الله)([270]).

۵- و هم‌چنین گفته‌است: «زراره نمی‌میرد مگر سرگردان و حیران، لعنت خدا بر او باد!»([271]).

٦- وقال أبو عبد الله أيضاً: (هذا زرارة بن أعين، هذا والله من الذين وصفهم الله تعالى في كتابه العزيز: ﴿وَقَدِمْنَا إِلَى مَا عَمِلُواْ مِنْ عَمَلٍ فَجَعَلْنَاهُ هَبَاءً مَّنثُوراً﴾([272]))([273]).

۶- و نیز ابوعبداللّه گفته‌است: «این زراره بن اعین است، و اللّه او جزو کسانی است که خداوند متعال در کتاب عزیزش آن‌ها را توصیف کرده‌است: ﴿و به اعمالی که کرده‌اند پردازيم و همه را چون ذرات خاک بر باد دهيم([274]))([275]).

٧- وقال: (إنّ قوماً يعارون الإيمان عارية، ثم يسلبونه، فيقال لهم يوم القيامة المعارون، أما إنّ زرارة بن أعين لمنهم)([276]).

۷- و گفته‌است: «قومی ایمان را عاریت می‌گیرند سپس آن را پس می‌دهند و در روز قیامت به آن‌ها «معارون» گفته می‌شود. یقیناً زراره بن اعین از آن‌ها است»([277]).

٨- وقال أيضاً: (إن مرض فلا تعده، وإن مات فلا تشهد جنازته. فقيل له: زرارة؟ متعجباً، قال: نعم، زرارة شر من اليهود والنصارى، ومن قال إنّ الله ثالث ثلاثة، إن الله قد نكس زرارة، وقال: إنّ زرارة قد شك في إمامتي فاستوهبته من ربي)([278]).

۸- هم‌چنین گفته‌است: «اگر بیمار شود، درمانش نکنید و اگر بمیرد، بر جنازه‌اش نماز نخوانید. به او گفته‌شد: زراره؟ با تعجب گفت: آری، زراره از یهود و نصارا شریرتر است و کسی است که گفته، خداوند سه‌گانه‌است، خداوند زراره را ذلیل کند. و گفت: زراره در امامت من شک کرد، پس از خدای من طلب بخشش نمود»([279]).

فإذا كان زرارة من أسرة نصرانية وكان قد شك في إمامة أبي عبد الله، وهو الذي قال بأنه ضرط في لحية أبي عبد الله، وقال عنه لا يفلح أبداً، فما الذي نتوقع أن يقدمه لدين الإسلام؟؟

حال اگر زراره از یک خانواده‌ی نصرانی ‌بوده‌است و در امامت ابوعبداللّه شک داشته باشد، و او همانی است که گفته در ریش ابوعبداللّه ضرطه زده، و درباره‌اش گفته‌است که هرگز رستگار نمی‌شود، پس دیگر توقع داریم او چه خدمتی به دین اسلام عرضه بدارد؟!

إنّ صحاح الشيعة طافحة بأحاديث زرارة، وهو في مركز الصدارة بين الرواة، وهو الذي كذب على أهل البيت وأدخل في الإسلام بدعاً ما أدخل مثلها أحد كما قال أبو عبد الله، ومن راجع صحاح الشيعة وجد مصداق هذا الكلام، ومثله بريد حتى إنّ أبا عبد الله لعنهما.

صحّاح شیعه پر است از احادیث زراره، و او در صدر راویان قرار دارد. او کسی است که بر اهل بیت دروغ بست و در اسلام بدعت‌هایی وارد نمود که کسی همانند او چنین بدعت‌هایی در اسلام نیاورده‌است؛ ابوعبداللّه نیز به این مطلب اشاره کرده‌است. هر کس به صحاح شیعه رجوع کند، مصداق این سخن را می‌یابد و مثل و نظیر او «برید» است که ابوعبداللّه این دو را لعن نموده‌است.

والأسئلة التي نطرحها بين أحضان كل شيعي واهم بصحة مذهبه، أو معاند على صدق عقيدته:

پرسش‌هایی که ما در دامان تمام شیعیان قرار می‌دهیم که از مهمترین موارد مذهب او یا دلیل بر عدم صدق عقیده‌ی او است:

كيف يدعي الشيعي محبة آل البيت وهو يأخذ دينه من رجل ضرط في لحية أبي عبد الله؟

چطور شیعه ادعای محبت آل البیت دارد و حال آن که دین خود را از کسی می‌گیرد که در ریش ابوعبداللّه ضرطه زده‌است؟

كيف يأخذ الشيعة دينهم من رجل شك في إمامة أبي عبد الله رضي الله عنه؟

چگونه شیعه دین خود را از مردی می‌گیرد که در امامت ابوعبداللّه شک کرده‌است؟

كيف يبكي الشيعة ويضربون أنفسهم ويخرجون دمائهم بأيديهم حزناً على أبي عبد الله وهم يأخذون دينهم من رجل شك في إمامة أبي عبد الله رضي الله عنه؟

چگونه شیعیان در حزن و اندوه ابوعبداللّه می‌گریند و خود را می‌زنند و به دست خودشان از بدن خون جاری می‌سازند و حال آن که از سوی دیگر، دین خود را از مردی اخذ می‌کنند که در امامت ابوعبداللّه شک کرده‌است؟

كيف يأخذ الشيعة دينهم من رجل لعنه أبا عبد الله؟

چگونه شیعیان دین خود را از مردی می‌گیرند که ابوعبداللّه او را لعنت کرده‌است؟

كيف يأخذ الشيعة دينهم من أبناء الرهبان؟

المرسل: حسين القلاف - السعودية

چگونه شیعیان دین خود را از فرزندان راهب‌های مسیحی اخذ می‌کنند؟

فرستنده: حسین القلاف – عربستان سعودی

الجواب: بسم الله الرحمن الرحيم

الحمد لله رب العالمين، وصلى الله على محمد وآله الأئمة والمهديين وسلم تسليماً.

زرارة من أوثق وأعدل أصحاب الأئمة(ع)، وقد أمرنا الأئمة بأخذ الأحاديث التي يرويها، وإليك بعض الروايات:

پاسخ: بسم اللّه الرحمن الرحیم

الحمد للّه رب العالمین، و صلی اللّه علی محمد و آل محمد الائمة و المهدیین و سلم تسلیماً.

زراره از واثق‌ترین و عادل‌ترین اصحاب ائمه(ع)است و ائمه ما را به اخذ احادیثی که او روایت کرده‌است دستور داده‌اند. این شما و این برخی از این روایات:

وسائل الشيعة (آل البيت) ج ٢٧ ص١٤٣ - ١٤٤:

عن أبي العباس الفضل بن عبد الملك، قال: سمعت أبا عبد الله(ع) يقول: (أحب الناس إليّ أحياءاً وأمواتاً أربعة: بريد بن معاوية العجلي، وزرارة، ومحمد بن مسلم، والأحول، وهم أحب الناس إليّ أحياءاً وأمواتاً).

وسائل الشیعه (آل البیت) ج ۲۷ ص ۱۴۳-۱۴۴: از ابی العباس فضل بن عبدالملک: شنیدم ابا عبداللّه می‌فرماید: «چهار نفر هستند که محبوب‌ترین مردم نزد من به حساب می‌آیند: برید بن معاویه العجلی و زراره بن اعین و محمد بن مسلم و الاحول. اینها چه زنده باشند و چه مرده محبوب‌ترین مردم نزد من هستند».

وعن المفضل بن عمر: (إنّ أبا عبد الله(ع) قال للفيض بن المختار في حديث: فإذا أردت حديثنا فعليك بهذا الجالس، وأومأ إلى رجل من أصحابه، فسألت أصحابنا عنه، فقالوا: زرارة بن أعين).

مفضل بن عمر می‌گوید: «ابوعبداللّه(ع) در حدیثی به فیض بن مختار فرمود: «اگر سخن ما را می‌خواهی پس بر تو باد بر این شخص» و به مردی از اصحابش اشاره فرمود. اصحاب ما درباره‌ی او پرس و جو کردند، گفتند: او زراره بن اعین است».

وعن إبراهيم بن عبد الحميد وغيره، قالوا: قال أبو عبد الله(ع): (رحم الله زرارة بن أعين، لولا زرارة ونظراؤه لاندرست أحاديث أبي(ع)).

از ابراهیم ابن عبد الحمید و سایرین: ابوعبداللّه(ع) فرمود: «خدا رحمت کند زراره بن اعین را! اگر زراره و امثال او نبودند، احادیث پدرم(ع) مندرس و ضایع شده‌بود».

وعن سليمان بن خالد، قال: سمعت أبا عبد الله(ع) يقول: (ما أجد أحداً أحيى ذكرنا، وأحاديث أبي(ع) إلا زرارة، وأبو بصير ليث المرادي، ومحمد بن مسلم، وبريد بن معاوية العجلي، ولولا هؤلاء ما كان أحد يستنبط هذا، هؤلاء حفاظ الدين وأمناء أبي(ع) على حلال الله وحرامه، وهم السابقون إلينا في الدنيا، والسابقون إلينا في الآخرة).

از سلیمان بن خالد: شنیدم ابوعبداللّه(ع) فرمود: «کسی ذکر ما و احادیث پدرم(ع) را احیا نکرد به جز زراره و ابوبصیر لیث مرادی و محمد بن مسلم و برید بن معاویه عجلی. اگر اینان نبودند هرگز کسی این (احادیث) را استنباط نمی‌نمود. اینان حافظان دین و امینان پدرم(ع) بر حلال و حرام خدایند. آنان سبقت‌گیران به سوی ما در دنیا و آخرتند».

 وعن أبي عبيدة الحذاء، قال: سمعت أبا عبد الله(ع) يقول: (زرارة، وأبو بصير، ومحمد بن مسلم، وبريد، من الذين قال الله تعالى: ﴿وَالسَّابِقُونَ السَّابِقُونَ * أُوْلَئِكَ الْمُقَرَّبُونَ﴾([280])).

از عبیده بن حذّاء که گفت: شنیدم ابوعبداللّه(ع) می‌فرماید: «زراره و ابوبصیر و محمد بن مسلم از کسانی هستند که خداوند متعال درباره‌ی آن‌ها فرموده‌است: ﴿آن‌ها که سبقت جسته‌بودند و اینک پیش افتاده‌اند، اینان مقربانند)([281]).

وأما روايات الذم لزرارة وأمثاله فهي محمولة على التقية للحفاظ عليهم من الطواغيت أعداء آل محمد(ع) الذين كانوا يقتلون أو يسجنون أو يشردون كل من كان من خاصة أهل البيت(ع)، وقد صرّح الأئمة(ع) بذلك وبيّنوا الغرض من لعنهم وذمهم لبعض أصحابهم الثقات الأثبات.

وفقك الله لكل خير وفلاح.

اللجنة العلمية- لأنصار الإمام المهدي (مكن الله له في الأرض)

الشيخ ناظم العقيلي - محرم الحرام/ ١٤٣٢ هـ

اما روایات در ذمّ زراره و امثال او، محمول بر تقیه‌است و با هدف حفظ آن‌ها از شرّ طاغوتیان دشمنان آل محمد(ع) صورت گرفته‌است؛ یعنی از همان کسانی که هر فردی که از مقربان و نزدیکان اهل البیت(ع) بود را می‌کشتند و به زندان می‌افکندند یا آواره می‌ساختند. ائمه(ع)به این مطلب تصریح نموده‌اند و غرض از لعن و مذمتی که برای برخی از اصحاب ثقه و مورد اعتماد خود به کار برده‌اند را تبیین فرموده‌اند.

خداوند شما را به هر خیر و فلاحی موفق بدارد!

هیأت علمی انصار امام مهدی(ع) - (خداوند در زمین تمکینش دهد)

شیخ ناظم العقیلی - محرم الحرام /۱۴۳۲ ه.ق

* * * * * *

[258]- الفهرست: ص104.

[259] - الفهرست: ص 104.

[260]- رجال الكشي: ص142.

[261]- رجال کشی: ص 142.

[262]- رجال الكشي: ص123.

[263]- رجال کشی: ص 123.

[264]- رجال الكشي: ص131.

[265]- رجال کشی: ص 131.

[266]- المصدر السابق: ص133.

[267]- رجال کشی: ص 133.

[268]- المصدر السابق: ص134

[269]- رجال کشی: ص 134.

[270]- المصدر السابق: ص134.

[271]- رجال کشی: ص 134.

[272]- الفرقان: 23.

[273]- رجال الكشي: ص136.

[274]- فرقان: 23.

[275]- رجال کشی: ص 136.

[276]- رجال الكشي: ص141.

[277]- رجال کشی: ص 141.

[278]- رجال الكشي: ص138.

[279]- رجال کشی: ص 138.

[280]- الواقعة: 10 – 11.

[281]- واقعه: 10 و 11.